Dla Niepodległej – śpiew, praca i walka

Realizacja projektu przypadła na trudne czasy epidemii koronawirusa i trzeba było dostosować formy działania do obowiązujących ograniczeń.

Na szczęście udało się nam zorganizować inscenizację Bitwy Bukowsko-Olzańskiej, chociaż ilość publiczności musiała być ograniczona – mówi Marek Jakubiak, p.o. dyrektora GOKSiR. Został jednak nakręcony film, który został umieszczony w Internecie i można go obejrzeć. Odbył się również w kościele pw. św. Antoniego w Syryni koncert patriotyczno-religijny „Cud nad Wisłą, cud nad Odrą” dla uczczenia stulecia II Powstania Śląskiego, Bitwy Warszawskiej, urodzin Jana Pawła II i odrodzenia polskiej Niepodległości. Przeprowadziliśmy konkurs plastyczny dla przedszkolaków – planowane żywe lekcje historii odbyły się częściowo w formie wirtualnej: przygotowany we współpracy z GRH „Powstaniec Śląski” filmik został zaprezentowany dzieciom, które potem wykonywały prace plastyczne. Wszyscy uczestnicy otrzymali nagrody. Jeśli chodzi o pozostałe działania musieliśmy zastosować formy wirtualne – nie można było zorganizować planowanych wystaw i występów - dodaje.

Przeprowadzone zostały wywiady z rodzinami miejscowych powstańców, nagrano gawędy na temat chórów „Lutnia” z Lubomi i „Echo” z Syryni, działalności społeczno-kulturalnej na Górnym Śląsku i naszym terenie w okresie powstań śląskich i plebiscytu oraz działalności patriotycznej ks. Józefa Wajdy z Nieboczów.

Wirtualne zwiedzanie Muzeum Szkolnego w Syryni daje możliwość zapoznania się z życiem lokalnego społeczeństwa na Górnym Śląsku – od kołyski aż po grób. Zgromadzone zostały tam również pamiątki powstańcze – odznaczenie, dokumenty, dyplomy, legitymacje, zdjęcia i mundury.
Zostało przygotowane wirtualne przedstawienie „Jak to było z tą libomską Lutnią i teatrami” na podstawie „ Godek i bojek śląskich” Brunona Strzałki. Nawiązuje ono do początków działalności chóru „Lutnia”.

Przeprowadzona została wirtualna inscenizacja wybuchu II Powstania Śląskiego, do którego impulsem było zamordowanie przez bojówkarzy niemieckich doktora Andrzeja Mielęckiego, członka Polskiego Komitetu Plebiscytowego. 17 sierpnia 1920 r. w Katowicach wybuchły zamieszki w wyniku fałszywej wiadomości o zdobyciu Warszawy przez Rosjan. Żołnierze francuscy otworzyli ogień do bojówkarzy niemieckich. Niosący pomoc rannym dr Mielęcki został przez Niemców śmiertelnie pobity i wrzucony do Rawy. Wstrząsnęło to opinią publiczną na Śląsku a dowództwo POW wydało rozkaz przyspieszający planowane powstanie. W wyniku powstania znienawidzona niemiecka policja Sipo (tzw. zicherka) została zastąpiona mieszaną policją plebiscytową

Z przygotowanymi w ramach projektu filmami można się zapoznać poprzez stronę internetową GOKSiR Lubomia www.goksir.lubomia.pl, gdzie została stworzona podstrona poświęcona projektowi. Ponadto został wydany folder edukacyjny, który będzie rozprowadzany w lokalnej społeczności. Znajdują się w nim informacje i zdjęcia prezentujące patriotyczną działalność społeczno-kulturalną chórów, sylwetki powstańców z gminy Lubomia, działalność ks. Józefa Wajdy. Warto podkreślić, że ks. Wajda był inicjatorem Banku Ludowego w Strzelcach Opolskich, który przetrwał mimo niemieckich represji do II wojny światowej, a jego siedziba była nazywana przez Niemców „polską twierdzą”. Działaczem spółdzielczym był również Alojzy Seget, dowódca IV Raciborskiego Pułku Powstańczego a po II wojnie światowej założyciel spółdzielni w Lubomi. Działalność spółdzielcza miała na celu wzmacnianie siły gospodarczej warstw ludowych i rozwijanie ich świadomości; tak się działo w Wielkopolsce, zaborze rosyjskim i austriackim – m. in. na Śląsku Cieszyńskim. Przykładem jest zaprzyjaźniona Stonawa na Zaolziu – nasi rodacy z tej miejscowości mieli brać udział w projekcie co uniemożliwiły restrykcje związane z epidemią koronawirusa.

Projekt „Od śpiewania do Powstania. Nasi bohaterowie walki o polskość Śląska” został dofinansowany ze środków Programu Wieloletniego NIEPODLEGŁA na lata 2017-2022 w ramach Programu Dotacyjnego „Niepodległa”.