Tajemnicze urządzenia badają wpływ górnictwa na nasze życie

Obszar działania Kopalni ROW – Ruch Rydułtowy ze względu na dużą aktywność sejsmiczną, czego dowodem są liczne tąpnięcia, jest jednym z rejonów objętych projektem „EPOS – System Obserwacji Płyty Europejskiej”. Dane do projektu zbierają wspomniane urządzenia. Cztery zlokalizowane są na terenie kopalni, jedno w Strefie Gospodarczej.

Projekt jest realizowany przez konsorcjum w składzie Akademickie Centrum Komputerowe Cyfronet Akademii Górniczo-Hutniczej, Główny Instytut Górnictwa, Instytut Geodezji i Kartografii, Instytut Geofizyki PAN, Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu, Wojskowa Akademia Techniczna oraz Polską Grupę Górniczą. Liderem konsorcjum jest Instytut Geofizyki PAN.

Przedsięwzięcie ogólnie realizowane będzie na dwóch poligonach. Pierwszy o wymiarach około 40 km × 25 km obejmuje tereny, w obrębie których prowadzona jest aktualnie eksploatacja podziemna oraz tereny, na których eksploatacja została już zakończona (obszary górnicze zlikwidowanych kopalń). Drugi poligon, lokalny, obejmuje część obszaru górniczego kopalni Rydułtowy o wymiarach około 4 km × 4 km, w obrębie którego w latach 2016–2023 prowadzona jest eksploatacja węgla.

Na obydwu poligonach badawczych do obserwacji zjawisk fizycznych zachodzących wewnątrz górotworu oraz w jego strefie przypowierzchniowej zastosowany zostanie zintegrowany system obserwacji i pomiarów geofizycznych.

EPOS jest projektem wartym blisko 60 mln zł. W większości finansowany jest z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Programu Operacyjnego Inteligentny Rozwój. Jego celem jest stworzenie spójnego systemu gromadzącego dane z rozproszonych sieci pomiarowych, częściowo zlokalizowanych wewnątrz skorupy ziemskiej (np. w wyrobiskach górniczych), które następnie będą opracowywane, standaryzowane i integrowane w postaci baz danych, dostępnych przez Internet, wzbogaconych o wizualizacje i aplikacje dające możliwość prowadzenia rozmaitych analiz.

Ważną rolę odgrywa tu Polska Grupa Górnicza. - Zadaniem PGG w projekcie EPOS, jest współpraca w utworzeniu specjalistycznego poligonu pomiarowego zintegrowanych obserwacji procesów geodynamicznych na terenach górniczych i pogórniczych w Górnośląskim Zagłębiu Węglowym. W skład dwóch przygotowywanych poligonów pomiarowych wejdą części rejonów wydobywczych trzech kopalń, tj.: KWK Piast-Ziemowit Ruch Ziemowit, KWK Ruda Ruch Bielszowice i KWK ROW Ruch Rydułtowy, w których obserwowana jest wysoka sejsmiczność towarzysząca prowadzonej eksploatacji górniczej.

Dzięki opracowanemu systemowi możliwe będzie obserwowanie sejsmiczności indukowanej eksploatacją węgla kamiennego jednocześnie wieloma metodami. Analizy wyników uzyskanych różnymi metodami pomiarowymi powinny przyczynić się m.in. do rozwoju profilaktyki tąpaniowej dla podnoszeniu bezpieczeństwa pracy załóg górniczych, a pośrednio także dla bezpieczeństwa mieszkańców terenów górniczych narażonych na oddziaływanie wstrząsów - informuje PGG.