Tutaj bezrobocie wzrośnie 10 razy – prezes PGG ostrzega przed szybkim zamykaniem kopalń

W czasie konferencji Europower 2020 Tomasz Rogala przedstawił 20-letnie scenariusze dla PGG, bazujące - jak podkreślał - na projekcie Polityki Energetycznej Polski do 2040 r., zakładającym spadek zapotrzebowania na węgiel energetyczny. Spadek ten ma być tym głębszy, im wyższe będą ceny uprawnień do emisji CO2.

Tomasz Rogala: Transformacja to spadek produkcji PGG o 70 proc.

Realizacja scenariusza wysokich cen oznacza zmniejszenie w dwie dekady mocy produkcyjnych i 70 proc. i spadek zatrudnienia do 2040 r. o ponad 27 tys. osób z 41 tys. zatrudnionych w PGG w 2019 r. Przekłada się to też na spadek liczby eksploatowanych ścian węglowych z 40 do 11 w 2040 r.

- PGG to przedsiębiorstwo bardzo wrażliwe, 40 proc. miejsc pracy na Górnym Śląsku jest generowanych przez górnictwo, (a mówię tu o ostrożnym przeliczniku mówiącym, że na jedno miejsce w górnictwie przypadają dwa w gospodarce), a średnie wynagrodzenie w kopalniach jest o 65 proc. wyższe od średniego wynagrodzenia w regionie - podkreślał Rogala.

Rogala: Trzeba stworzyć inne równie dobrze płatne miejsca pracy

Jak dodał, jeśli zapada decyzja o fizycznym zamknięciu zakładów, zatrudniających 40 tys. ludzi, to jest społeczne zapotrzebowanie na wskazanie innych miejsc pracy, oferujących podobne warunki zatrudnienia i podobnie wyższy od średniej poziom płac.

Prezes PGG: szybkie zamykanie kopalń to bezrobocie w górę 10 razy

Z zaprezentowanych przez niego szacunków wynika, że w "szybkim i radykalnym" scenariuszu doszłoby by wielokrotnego wzrostu bezrobocia w szeregu powiatów Górnego Śląska. W przypadku Rudy Śląskiej wzrost ten byłby 10-krotny, z 3 do 30 proc. W powiatach rybnickim i wodzisławskim bezrobocie skoczyłoby z 6 do 38-39 proc, w bieruńsko-lędzińskim z 3 do 37 proc., a w mikołowskim z 4 do 15 proc.

Jednocześnie, jak wynika z prezentacji PGG, Fundusz Sprawiedliwej Transformacji byłby w stanie dostarczyć co roku najwyżej 200 mln euro nowych środków. Przy założeniu, że Polska otrzyma 20 proc. z Funduszu w wysokości 7,5 mld euro, rozłożonych na 10 lat.

Tomasz Rogala: górnictwo generuje 10 razy więcej pieniędzy, niż ma dostać na transformację

Tymczasem, jak wskazywał prezes PGG, dziś polskie górnictwo węgla kamiennego generuje przepływy pieniężne na poziomie 4 mld euro rocznie, czyli 20 razy więcej, niż nowe środki z FST. Dodatkowo zasila budżety samorządów kwotą 3 mld zł rocznie i co roku kupuje sprzęt i usługi za 200 mln euro.

- Likwidujemy 20-krotnie większy biznes, musimy więc tworzyć coś, co generuje porównywalne przepływy - ocenił Rogala.

Jego zdaniem, zamiana w czasie 20 lat biznesu górniczego na równoważny, z porównywalnym poziomem zatrudnienia i przepływami pieniężnymi będzie „niebywale trudnym wyzwaniem”. Jednak - jak ocenił - stworzenie tego będzie konieczne, jeśli transformacja ma być efektywna, udana i „na końcu będzie mogła być nazwana sprawiedliwą”.

Naukowcy UŚ w kontrze do prezesa PGG

Wizja prezesa PGG stoi w kontrze do opinii naukowców Uniwersytetu Śląskiego, którzy w głośnym liście do premiera RP apelują o jak najszybsze zamykanie kopalń, przekonując, że leży to w najlepiej rozumianym interesie Śląska i Zagłębia. Ich zdaniem przedłużanie istnienia górnictwa tylko szkodzi regionowi. Te negatywne skutki to marnowanie szans rozwojowych regionu, a także nieoptymalne i spóźnione wykorzystanie funduszy pomocowych Unii Europejskiej dedykowanych procesowi sprawiedliwej transformacji.

„Jest to działanie sprzeczne z długookresowym interesem regionu i jego mieszkańców, którym wskutek tego grozi trwała marginalizacja w europejskim i światowym ładzie gospodarczym, wyłaniającym się z obecnie zachodzących przemian. Dlatego im szybciej uda się zakończyć na Śląsku epokę wydobycia węgla, tym lepiej dla regionu, jeżeli tylko w procesie tym zostaną zapewnione korzystne i uczciwe warunki transformacji, a potencjał pracowników i firm tego sektora zostanie należycie zagospodarowany.” piszą naukowcy Grupy Badawczej Sprawiedliwej Transformacji UŚ do premiera.

Dr Łukasz Trembaczowski: likwidacja górnictwa powinna być skrócona do 15 lat

Na temat sprawiedliwej transformacji rozmawialiśmy też z koordynatorem naukowym Grupy dr. Łukaszem Trembaczowskim z UŚ. Badacz przekonuje, że naukowcy nie wierzą, żeby wynegocjowane we wrześniu porozumienie zakładające rozłożenie na 30 lat likwidowanie kopalń w ogóle było realne ze względów ekonomicznych:

- Zmiany, które zachodzą już w energetyce, ekonomiczne i wynikające z celów klimatycznych będą przyspieszały odchodzenia od węgla w energetyce. Być może również w hutnictwie, bo tam też jest poważny problem, zobaczymy, jak to się będzie rozwijać w najbliższych miesiącach, co będzie skutkować skurczeniem popytu na węgiel. Porozumienie w ogóle nie uwzględnia tego, komu my węgiel sprzedany, co my z nim zrobimy. To jest problem stricte ekonomiczny, póki co nierozstrzygnięty. Po drugie porozumienie zakłada dopłaty do wydobycia, jak w modelu niemieckim. Doświadczenia z restrukturyzacją górnictwa takich krajów jak Niemcy, Wielka Brytania, Belgia, Francja czy Hiszpania pokazały, że największym kosztem tego procesu były właśnie dopaty do wydobycia. Oznacza to, że my bardzo dużo pieniędzy wpompujemy w branżę podtrzymując jej istnienie, a być może nie będzie wiadomo, co zrobić z wydobytym węglem. Problem nadprodukcji węgla będzie cyklicznie wracał. Harmonogram odejścia od górnictwa trzeba zracjonalizować. Moim prywatnym zdaniem ten proces powinien być skrócony do 15 lat – mówi dr Trembaczowski.

Patronat nad konferencją EuroPower 2020 sprawował ŚląskiBiznes.pl oraz Karny Kopciuch.

Materiał oryginalny: https://www.slaskibiznes.pl/wiadomosci,tutaj-bezrobocie-wzrosnie-10-razy-prezes-pgg-ostrzega-przed-szybkim-zamykaniem-kopaln,wia5-4-3942.html