Od staropolskich obrzędów do śląskiej gościnności i lanego poniedziałku
Wielkanoc to najważniejsze święto w kalendarzu chrześcijańskim – czas triumfu życia nad śmiercią, radości i odrodzenia. W Polsce i na Górnym Śląsku obchody Wielkanocy to nie tylko uroczyste liturgie, ale też bogactwo tradycji ludowych, które z pokolenia na pokolenie przekazują ducha wspólnoty i tożsamości.
Wielkanoc ma swoje korzenie w tradycji żydowskiej Paschy, ale dla chrześcijan to przede wszystkim pamiątka Zmartwychwstania Jezusa Chrystusa. Obchody poprzedza Wielki Tydzień – szczególnie intensywny liturgicznie – którego kulminacją są Triduum Paschalne: Wielki Czwartek, Wielki Piątek i Wigilia Paschalna w Wielką Sobotę.
W Wielką Sobotę Polacy tradycyjnie święcą pokarmy – święconka zawiera chleb, jajka, sól, wędliny i chrzan, a także cukrowego baranka – symbole odkupienia i życia.
Poranek Niedzieli Wielkanocnej zaczyna się uroczystą rezurekcją – procesją i Mszą Świętą oznajmiającą Zmartwychwstanie. Po powrocie do domów rodziny zasiadają do śniadania wielkanocnego. Tradycyjnie dzielą się jajkiem – symbolem życia – składając sobie życzenia zdrowia, pokoju i błogosławieństwa.
Drugi dzień świąt, czyli Poniedziałek Wielkanocny, znany jest powszechnie jako lany poniedziałek. Tradycja polewania się wodą, zwana też śmigusem-dyngusem, ma bardzo stare – prawdopodobnie przedchrześcijańskie – korzenie. Pierwotnie był to obrzęd oczyszczenia i budzenia sił witalnych przyrody.
Dziś śmigus-dyngus jest okazją do zabawy – nie tylko wśród dzieci. W niektórych miejscowościach odbywają się nawet symboliczne bitwy wodne, a w domach królują żarty i śmiech.
Choć Boże Narodzenie uchodzi za święto prezentów, to także Wielkanoc przynosi – zwłaszcza dzieciom – wiele radości związanej z obdarowywaniem. Na Górnym Śląsku tradycja wielkanocnych upominków ma długą historię, a jej najbardziej znanym bohaterem jest zajączek.
Już w XIX wieku w śląskich domach pojawił się zwyczaj, że dzieci po świątecznym śniadaniu szukają drobnych upominków schowanych przez wielkanocnego zająca – w ogrodzie, na balkonie, w zakamarkach domu. Zwykle są to słodycze, jajka czekoladowe, pisanki, czasem małe zabawki lub książeczki.
Współczesne formy wielkanocnych prezentów bywają bardziej rozbudowane – pojawiają się personalizowane koszyczki, zestawy kreatywne, gry planszowe czy odzież z motywami świątecznymi. Mimo to, nadal najważniejsze pozostaje jedno: radość z bycia razem i dzielenia się dobrem.
Na Górnym Śląsku wielkanocne tradycje są wyjątkowo barwne i pełne rodzinnego ciepła. Oprócz wspólnej modlitwy i święconki, dużą wagę przywiązuje się tu do świątecznego stołu i odwiedzin. Święta to czas spotkań międzypokoleniowych, dzielenia się opowieściami i podtrzymywania tradycji.
Choć wiele zwyczajów zmienia się z biegiem czasu, duch Wielkanocy – nadzieja, wspólnota i radość – pozostaje niezmienny. Zarówno w wielkich miastach, jak i małych parafiach, na wsiach i w rodzinnych domach Śląska wciąż kultywuje się obrzędy i rytuały, które łączą pokolenia.
Zamieszczone komentarze są prywatnymi opiniami Użytkowników portalu. Redakcja portalu tuWodzislaw.pl nie ponosi odpowiedzialności za ich treść.
Ucieczka agresywnego kierowcy z dzieckiem prawie zakończyła się tragedią. LPR zabrał kilkulatka do szpitala!
20959[AKTUALIZACJA] Zablokowana ul. Czyżowicka, czołowo zderzyły dwa pojazdy. Niemowlę trafiło do szpitala
14326Szaleńczy rajd kierowcy, uszkodził co najmniej kilka pojazdów. Mamy informacje od policji w Rybniku
13528Nie zważał na ograniczenia, uszkadzał pojazdy, jechał chodnikiem! Szaleńczy rajd pod wpływem narkotyków?
10419Dziecko pogrzyzione przez agresywnego psa w Turzy Śląskiej! 10-latek trafił do szpitala
8168Dzięki nim pijany kierowca nie odjechał z parkingu
+13 / -0Gorąco na sesji Rady Miasta. Rozmawiano o imigrantach, obecni byli także posłowie na sejm
+13 / -2Wodzisław Śląski w cieniu demograficznego kryzysu. Podzieli los Rybnika?
+13 / -3Zamiast do PSZOK-u, śmieci wyrzucił do lasu. Sprawca usłyszał zarzut
+8 / -0Ucieczka agresywnego kierowcy z dzieckiem prawie zakończyła się tragedią. LPR zabrał kilkulatka do szpitala!
+7 / -1Zabrze odwołało prezydentkę. Sprawdziliśmy, ilu głosów potrzeba do referendum w miastach naszego regionu
1Ucieczka agresywnego kierowcy z dzieckiem prawie zakończyła się tragedią. LPR zabrał kilkulatka do szpitala!
1Spór zbiorowy w Urzędzie Miasta. Chodzi o podwyżki dla pracowników
1Wypadek na ul. Tetmajera w Rydułtowach. Motorowerzysta w szpitalu
1Dwóch motorowerzystów zatrzymanych w godzinę. Jeden przewrócił się na parkingu, drugi ledwo trzymał tor jazdy
0Byłeś świadkiem wypadku? W Twojej okolicy dzieje sie coś ciekawego? Chcesz opublikować recenzję z imprezy kulturalnej? Wciel się w rolę reportera tuWodzislaw.pl i napisz nam o tym!
Wyślij alert