Wielki powrót akcji “Patrzymy samorządom na ręce”: Karny Kopciuch sprawdził ile w styczniu było kontroli pieców

Od 1 stycznia 2022 roku na terenie Śląska w ramach uchwały antysmogowej obowiązuje zakaz korzystania z pieców starszych niż 10 lat oraz nieposiadających tabliczki znamionowej. W tym roku do zakazanych urządzeń dołączyły miejscowe ogrzewacze powietrza (m.in. kominki, piece). Karny Kopciuch sprawdził jak egzekwują uchwałę strażnicy i urzędnicy z Rybnika, Czerwionki-Leszczyn, Gaszowic, Jejkowic, Lysek, Świerklan, Wodzisławia Śląskiego, Godowa, Gorzyc, Lubomi, Marklowic, Mszany, Pszowa, Radlina, Rydułtów, Żor i Jastrzębia-Zdroju.

Działacze Karnego Kopciucha od 1 stycznia monitorują czy i jak samorządy w regionie egzekwują tzw. uchwałę antysmogową. Na koniec miesiąca Karny Kopciuch spytał straże miejskie, gminne lub urzędy miast i gmin:

1. Ile na terenie danej gminy przeprowadzono kontroli w dniach 1-31 stycznia 2023 r.?
2. Jaka część tych kontroli była planowana, a jaka w przeprowadzona w reakcji na zgłoszenia mieszkańców?
3. W ilu przypadkach stwierdzono wykroczenie w postaci eksploatacji kotła niespełniającego wymogów uchwały antysmogowej?
4. Jakie formy oddziaływania wobec sprawców wykroczeń podjęli kontrolerzy? Ile wystawiono mandatów, a w ilu przypadkach zakończyło się na pouczeniach?

Rybnik i powiat rybnicki

W pierwszym miesiącu tego roku straż miejska przeprowadziła 240 kontroli. To aż 3 razy mniej niż w zeszłym roku (749 kontroli)! W 21 domostwach wykryto kotły niespełniające warunków uchwały antysmogowej - pięciu właścicielom wystawiono mandaty karne w wysokości 500 złotych, a jedenastu pouczono.

- Pouczani są ci sprawcy wykroczeń, którzy z przyczyn od siebie niezależnych nie byli w stanie w terminie wywiązać się z obowiązku wymiany dotychczasowego źródła ogrzewania i są w stanie to udowodnić, wskazując tym samym termin wymiany źródła ogrzewania na nowe - informuje Dawid Błatoń, rzecznik Straży Miejskiej w Rybniku.

We wszystkich przypadkach ujawnienia nieprawidłowości wyznaczono termin ponownej kontroli.

W Czerwionce-Leszczynach przeprowadzono 19 kontroli - to więcej niż w zeszłym roku. Dwa razy ujawniono użytkowanie kotłów niespełniających uchwały antysmogowej. Sprawcy wykroczeń nie otrzymali mandatów, a tylko pouczenia. Wyznaczono również terminy rekontroli.

W gminie Gaszowice przeprowadzono 4 kontrole. W żadnym przypadku nie stwierdzono korzystania z pieca niezgodnego z uchwałą antysmogową. Straż gminna w Lyskach (z którą ma podpisaną umowę gmina Gaszowice) podczas kontroli ujawniła jednak spalanie odpadów oraz przepełniony zbiornik na nieczystości ciekłe. Strażnicy w tych przypadkach ukarali sprawców mandatami i zapowiedzieli ponowną wizytę.

W Jejkowicach strażnicy gminni przeprowadzili 8 kontroli. Strażnicy ujawnili w jednym przypadku użytkowanie kotła niezgodnego z uchwałą antysmogową. Wystosowano pouczenie i zapowiedziano wizytę rekontrolną.

Na terenie gminy Lyski przeprowadzono aż 18 kontroli! W żadnych przypadku nie stwierdzono użytkowania kopciucha, jednak ujawniono jedną nieprawidłowość, za którą sprawca został ukarany oraz powiadomiony o ponownej wizycie straży gminnej.

W Świerklanach niestety słabo z egzekwowaniem ustawy - w ciągu całego miesiąca przeprowadzono tylko 2 kontrole. Żadna z nich nie ujawniła nieprawidłowości.

Powiat wodzisławski

W powiecie wodzisławskim najwięcej kontroli przeprowadzono w Rydułtowach. Straż przeprowadziła 23 kontrole, a w czterech przypadkach ujawniła użytkowanie kotła niezgodnego z uchwałą antysmogową. Jak się okazuje, straż miejska nie ukarała sprawców mandatami, a zaledwie pouczyła i zapowiedziała wizytę rekontrolną.

Natomiast w Wodzisławiu Śląskim sprawdzono tylko 15 kotłowni - to ponad 4 razy mniej niż w zeszłym roku (66 kontroli). W 3 przypadkach ujawniono korzystanie z pieca niespełniającego wymogów uchwały antysmogowej. Ukarano sprawców mandatami w wysokości między 100-300 złotych i zapowiedziano ponowną kontrolę. W jednym przypadku ujawniono również spalanie odpadów, za co wystawiono mandat i wyznaczono rekontrolę.

Strażnicy z Radlina mają na koncie w styczniu 14 kontroli. W dwóch przypadkach ujawniono korzystanie z kotłów niespełniających warunków uchwały antysmogowej - właścicieli pouczono i zapowiedziano ponowną kontrolę.

W gminie Gorzyce i Lubomia kontrole przeprowadza Straż Gminna z Lubomi. W obu gminach nie ujawniono nieprawidłowości - w Gorzycach przeprowadzono 8 kontroli, a w Lubomi 10.

Wykroczeń nie stwierdzono też w Pszowie - tam przeprowadzono 4 kontrole.

W Mszanie przeprowadzono tylko 1 kontrolę, w dodatku na wniosek działaczy Karnego Kopciucha. Nie ujawniła ona jednak nieprawidłowości.

Niestety, w Marklowicach ani Godowie nie przeprowadzono ani jednej kontroli!

Jastrzębie-Zdrój

Brawa należą się straży miejskiej z Jastrzębia-Zdroju! To właśnie tutaj przeprowadzono aż 252 kontrole (to ponad 2,5 raza więcej niż rok temu), czyli najwięcej w całym regionie. W czternastu przypadkach ujawniono korzystanie z pieca niespełniającego wymogów uchwały antysmogowej - niestety, właścicieli zaledwie pouczono oraz zapowiedziano im ponowną wizytę kontrolną.

Żory

Od nowego roku w Żorach przeprowadzono 13 kontroli - to prawie dwa razy więcej niż w zeszłym roku. Można zauważyć, że samorząd podjął działania - w styczniu 2022 roku przeprowadzono zaledwie 6 kontroli i to na zgłoszenie podmiotów zewnętrznych. W tym roku większość kontroli została uprzednio zaplanowana przez Urząd Miasta, a tylko kilka było przeprowadzonych w odpowiedzi na wnioski mieszkańców.

Podsumowując, między 1 a 31 stycznia 2023 roku w 17 gminach Subregionu Zachodniego przeprowadzono w sumie 379 kontroli. 33 kotły nie spełniało wymogów uchwały antysmogowej. Mandatami ukarano 8 sprawców wykroczeń, a 20 zostało pouczonych. Zapowiedziano również 32 wizyty rekontrolne.

Co o tych statystykach sądzi Janusz Piechoczek z Fundacji 360?

- Widać duże różnice w liczbie kontroli między poszczególnymi gminami. Nie można ich wyjaśnić różnicami w liczbie ludności, co najlepiej widać na przykładzie powiatu wodzisławskiego, jest to więc kwestia podejścia władz do egzekwowania przepisów. Po drugie, martwi spadek liczby kontroli. Co prawda, może to wynikać z tego, że część najstarszych urządzeń została już wymieniona. Z drugiej strony, wykrywalność wykroczeń przeciw uchwale antysmogowej jest podobna, jak rok temu – wciąż średnio 1 na 10 kontroli stwierdza wykroczenie. Wreszcie stosowanie głównie pouczenia zamiast mandatu, pomijając sytuacje niezależne od użytkownika kotła, jest nie fair w stosunku do tych mieszkańców, którzy poważnie podeszli do uchwały antysmogowej. Z ich perspektywy może to wyglądać tak, jakby lokalne władze stały po stronie trucicieli. Tym bardziej, że sprawcy wykroczeń w tym przypadku korzystają z niedozwolonych kotłów już drugi sezon grzewczy, skoro pierwszy termin wymiany upłynął w 2021 r. - uważa Janusz Piechoczek

Karny Kopciuch monitoruje wdrażanie uchwały antysmogowej

W tym roku powróciliśmy z drugą edycją akcji “Patrzymy samorządom na ręce - czyli jak egzekwowana jest uchwała antysmogowa w Subregionie Zachodnim Województwa Śląskiego”.

Od 1 stycznia 2022 r. działacze Karnego Kopciucha uważnie sprawdzają, jak samorządy wywiązują się z obowiązku egzekwowania uchwały antysmogowej. Co miesiąc sporządzają raport z działań straży miejskich, gminnych i urzędników. Karny Kopciuch śledzi też los zgłoszeń “kopciuch” przesyłanych poprzez stronę www.karnykopciuch.pl. Każde takie zgłoszenie jest skierowano do odpowiedniej straży miejskiej lub gminnej bądź urzędu miasta i gminy. Następnie działacze Karnego Kopciucha proszę organy o odpowiedź zwrotną jaki był wynik przeprowadzonej kontroli.

Organizatorem akcji Karny Kopciuch jest grupa medialna tuPolska. Akcję wspierają partnerzy – firmy, samorządy i organizacje społeczne:

• Polski Alarm Smogowy oraz Clear Air Fund
• Kancelaria Adwokacka Jarosława Recka
• Fundacja 360!
• Słońce+
• Regionalna Izba Gospodarcza w Katowicach
• Martis Consulting
• Agencja Star Manager
• Izba Gospodarcza w Wodzisławiu Śląskim
• Projekt Wyjście Smoga
• Rybnicki Alarm Smogowy
• Sieradzki Alarm Smogowy
• Porajski Alarm Smogowy
• Pszczyński Alarm Smogowy
• Lubuski Alarm Smogowy

Partnerami medialnymi akcji są:

• Rybnik.com.pl
• tuWodzisław.pl
• tuŻory.pl
• tuJastrzębie.pl
• ŚląskiBiznes.pl
• Dziennik Zachodni
• Naszemiasto.pl
• tuWroclaw.com
• Wolny Rynek
• Raciborz.com.pl
• Plusydlabiznesu.pl
• Gazeta Informator

Chcesz dołączyć do akcji? Napisz na adres [email protected]. Możesz też wesprzeć akcję Karny Kopciuch poprzez portal Zrzutka.pl: https://zrzutka.pl/hmzhpa