„Pamięć nie przechodzi”.W Wodzisławiu odsłonili pomnik pamięci Żydów

To zwieńczenie kilkuletnich starań o upamiętnienie żydowskiego cmentarza w Wodzisławiu.

 

Na uroczystościach obecni byli rabini, księża wodzisławskich parafii, uczniowie, przedstawiciele władz samorządowych i jednostek kultury. Co więcej, pojawili się potomkowie rodzin wodzisławskich Żydów. Przed odsłonięciem pomnika rabini odmówili tradycyjną modlitwę. – Nasza przyszłość jest w rękach młodzieży. Mamy obowiązek pamiętać o historii, nawet jeśli była ona okrutna – mówi naczelny rabin Polski Michael Schudrich. – Zawsze mamy wybór tego, jak postąpić. To nasze wyzwanie i nasza decyzja, czy postąpimy dobrze, czy wręcz odwrotnie – dodaje.

Obecny na uroczystości prezydent miasta Mieczysław Kieca podkreślał wagę tego wydarzenia. – To czas, by mówić prawdę. To moment wyjątkowy, bo z inicjatywy serca zrodził się pomysł, by przypomnieć prawdziwą historię Wodzisławia Śląskiego - mówi prezydent. – Pomnik jest gestem wynikającym ze zrozumienia tamtych wydarzeń – uzupełnia.

 

Pomnik odsłonili potomkowie wodzisławskich Żydów.

 

 

HISTORIA ŻYDOWSKIEGO CMENTARZA

Cmentarz żydowski w Wodzisławiu Śląskim został założony w 1814 r. na jednym z południowych wzgórz, w odległości około 200 metrów od centrum miasta. Wzgórze to było przez lata nazywane przez tutejszą ludność "Żydowiną". Wcześniej zmarłych chowano na cmentarzu w Mikołowie.

 Teren cmentarza został ogrodzony i w połowie XIX w. wybudowano dom przedpogrzebowy (Bet Tahara). W latach 1827-1847 pochowano tutaj co najmniej 115 zmarłych. Wśród nich znajdowali się rabini Salomon Sachs i Eliasz Landsberg, oraz członkowie rodzin Aufrecht, Adler, Cohn, Katz, Blumenreich, Hamburger i inni[1.1].

 

W 1921 r. cmentarz przestał pełnić swoje funkcje grzebalne. Wynikało z faktu opuszczenia miasta przez Żydów i likwidacji w 1924 r. gminy żydowskiej w Wodzisławiu Śląskim. Ostatni pochówek odbył się w 1933 r. (krawiec Louis Steiner).

 

Podczas II wojny światowej teren cmentarza został przejęty przez Gestapo, na rozkaz którego nekropolia została zbeszczeszczona. Macewy wykorzystano do budowy dróg i prawdopodobnie do zasypania małego potoku i innych prac budowlanych prowadzonych w mieście. Natomiast teren cmentarza wykorzystano jako miejsce pozyskiwania piasku. Piasek, a wraz z nim ludzkie szczątki, były wykorzystywany do budowy dróg.

 Po wojnie na tym terenie utworzono cmentarz żołnierzy radzieckich (pochowano na nim 15 tys. poległych żołnierzy). Według relacji świadków, wydobyte wówczas szczątki zmarłych Żydów zrzucono do rowu wykopanego przy wejściu na cmentarz i zalano asfaltem, tworząc w ten sposób parking.

 

W 1995 r. odnaleziono jedną ocalałą macewę. Obecnie znajduje się ona w miejscowym muzeum. Przed wojną na cmentarz prowadziły kamienne schodki, prawdopodobnie miały one znaczenie kultowe.

 

TYDZIEŃ KULTURY ŻYDOWSKIEJ

 

Festiwal Kultury Żydowskiej rozpoczyna się dziś, 24 maja, w samo południe. Po południu w budynku Muzeum wystąpi z koncertem znana krakowska pieśniarka Urszula Makosz. - Wszyscy, którzy mieli już sposobność uczestniczyć w jej poprzednich koncertach wiedzą, że jest to niepowtarzalne, magiczne wydarzenie – zapewniają muzealnicy.

 

Piątek będzie dniem wspomnień. O swoich rodzinach, poszukiwaniach genealogicznych, odkrywaniu przeszłości i współczesnym losie Żydów na świecie opowiedzą potomkowie wodzisławskich rodzin Reichów, Steinitzów, Hollaendrów, Katzów i Orglerów.

 

W sobotę na degustację potraw żydowskich zapraszają w Muzeum uczniowie wodzisławskiego Technikum Gastronomicznego. Po pokazie kulinarnym czas na ucztę kinomana - maraton filmów związanych ze współczesnym judaizmem. Zwieńczeniem wieczoru będzie koncert Ilony Bazan - wodzisławskiej nauczycielki i piosenkarki wraz z akompaniamentem Przemysława Strączka.