Jeden piec - jeden dodatek węglowy. Jest instrukcja ministerstwa dla gmin

Ministerstwo Klimatu i Środowiska postanowiło pomóc samorządom w weryfikacji wniosków o wypłatę dodatku węglowego. To pokłosie ogólnopolskiego zamieszania związanego z interpretacją przepisów ustawy, która pozwalała ubiegać się o kilka dodatków węglowych na ten sam piec. Ministerstwo przyznało się do błędu w formułowaniu zapisów ustawy.

Poradnik zaczyna się od przedstawienia informacji ogólnych.

Czym jest dodatek węglowy

Dodatek węglowy to jednorazowe świadczenie w wysokości 3 tys. zł. Przysługuje gospodarstwu domowemu, w którym główne źródło ogrzewania zasilane jest paliwem stałym. Na potrzeby ustawy o dodatku węglowym przez paliwa stałe rozumie się węgiel kamienny, brykiet lub pelet zawierające co najmniej 85% węgla kamiennego - czytamy.

Komu przysługuje dodatek węglowy?

Dodatek węglowy przysługuje gospodarstwom domowym, które spełniają jednocześnie następujące warunki. Pod tym względem poradnik stanowi wręcz kalkę zapisów ustawowych.

• głównym źródłem ogrzewania gospodarstwa domowego wnioskodawcy musi być kocioł na paliwo stałe, kominek, koza, ogrzewacz powietrza, trzon kuchenny, piecokuchnia, kuchnia węglowa lub piec kaflowy na paliwo stałe, 

• wskazane przez wnioskodawcę źródło ogrzewania zasilane jest węglem kamiennym, brykietem lub peletem zawierającymi co najmniej 85% węgla kamiennego,

• wskazane przez wnioskodawcę źródło ogrzewania musi być wpisane lub zgłoszone do Centralnej Ewidencji Emisyjności Budynków (CEEB), o której mowa w art. 27a ust. 1 ustawy z dnia 21 listopada 2008 r. o wspieraniu termomodernizacji i remontów oraz o centralnej ewidencji emisyjności budynków.

Skład gospodarstwa domowego i miejsce zamieszkania

Gospodarstwa domowe jednoosobowe i wieloosobowe

Przez gospodarstwo domowe, o którym mowa w ustawie z dnia 5 sierpnia 2022 r. o dodatku węglowym, rozumie się:

• osobę fizyczną samotnie zamieszkującą i gospodarującą (gospodarstwo domowe jednoosobowe)

lub

• osobę fizyczną oraz osoby z nią spokrewnione lub niespokrewnione pozostające w faktycznym związku, wspólnie z nią zamieszkujące i gospodarujące (gospodarstwo domowe wieloosobowe).

Ciekawie robi się od momentu wyjaśniania wątpliwości związanych z tym, jak rozumieć przypadki, w których pod jednym dachem zamieszkuje kilka gospodarstw domowych, ale wszystkie korzystają z jednego źródła ciepła.

Jak czytamy "prowadzenie wieloosobowego gospodarstwa domowego wiąże się ze wspólnym zamieszkiwaniem, gospodarowaniem (w tym wspólnym ponoszeniem kosztów paliwa czy wykonywaniem wspólnie obowiązków domowych) oraz pozostawaniem w faktycznym związku (współdziałanie w celu zaspokojenia wspólnych potrzeb życiowych)."

W celu wyjaśnienia wątpliwości w zakresie pojęcia wspólnego gospodarowania, spośród wielu przykładów wyjaśnień na gruncie orzecznictwa sądów, można przytoczyć fragment jednego z wyroków Naczelnego Sądu Administracyjnego określającego definicję wspólnego gospodarowania: „Wspólnie gospodarować oznacza wspólne prowadzenie gospodarstwa domowego. Cechami charakterystycznymi dla prowadzenia wspólnego gospodarstwa domowego może być udział i wzajemna ścisła współpraca w załatwianiu codziennych spraw związanych z prowadzeniem domu, niezarobkowanie i pozostawanie w związku z tym na całkowitym lub częściowym utrzymaniu osoby, z którą prowadzi się gospodarstwo domowe, a wszystko dodatkowo uzupełnione cechami stałości, które tego typu sytuację charakteryzują. Na okoliczność wspólnego gospodarowania składają się różne elementy, jak ponoszenie kosztów i opłat za mieszkanie, opieka udzielana w chorobie, wykonywanie zwykłych czynności związanych z prowadzeniem gospodarstwa domowego, dysponowanie wspólnym dochodem z przeznaczeniem na zaspokojenie potrzeb życiowych.”(I OSK 1483/16).

Wiele gospodarstw domowych w jednym budynku/lokalu

Wedug MKiŚ w przypadku gospodarstw domowych jednoosobowych istotnym jest warunek samotnego zamieszkiwania i gospodarowania.

"Wobec tego nie można uznać, że w jednym lokalu mieszkalnym (bądź budynku jednorodzinnym) prowadzonych jest kilka jednoosobowych gospodarstw domowych.
W przypadku deklarowanych kilku gospodarstw domowych (zarówno jednoosobowych, jak i wieloosobowych) zamieszkujących wspólnie w budynku jednorodzinnym (bądź w lokalu mieszkalnym), korzystających ze wspólnego źródła ogrzewania, podczas rozpatrywania wniosku nie można opierać się tylko na fakcie złożenia kilku oddzielnych wniosków. Wspólne ponoszenie kosztów ogrzewania wskazuje bowiem na fakt współdziałania w celu zaspokojenia wspólnych potrzeb życiowych. Wobec tego wydaje się niezasadne aby gospodarstwa te otrzymały oddzielnie kilka dodatków węglowych na wspólne źródło ciepła."

Więcej o temacie pisze ŚląskiBiznes.pl.

Artykuł zawiera m.in. wyjaśnienia w sprawach:

Czy wniosek o dodatek węglowy może złożyć osobno mąż i żona, jeżeli mają rozdzielność majątkową oraz jeżeli nie mają rozdzielności majątkowej?

Członkowie gospodarstwa przebywający poza miejscem zamieszkania

Najem oraz zamieszkiwanie w kilku lokalizacjach

Czy konieczne jest zameldowanie w miejscu prowadzenia gospodarstwa domowego aby otrzymać dodatek węglowy?

Czy dodatek węglowy przysługuje mieszkańcom domów wielorodzinnych, np. kamienic i bloków?

Stosowanie kodeksu postępowania administracyjnego (KPA)

Wezwanie do uzupełnienia braków

Weryfikacja wpisu/zgłoszenia do CEEB oraz prawdziwości danych dotyczących źródeł ogrzewania

Wpis/zgłoszenie do CEEB a własność źródła ogrzewania

Zakup węgla w związku z przepisami ustawy z dnia 23 czerwca 2022 r. (w cenie do 996,60 zł/t)

Kto może złożyć wniosek o dodatek węglowy?

Gdzie i jak złożyć wniosek o wypłatę dodatku węglowego?

Czy dodatek węglowy mogą otrzymać gospodarstwa domowe, które zakupiły węgiel wcześniej, jeszcze przed złożeniem wniosku?