Jak liczy się głosy? Metoda D’Hondta – czym jest?

Metoda D’Hondta jest stosowana przy wyborze radnych gmin (powyżej 20 tys. mieszkańców), powiatów oraz Sejmiku Wojewódzkiego. Z każdego okręgu wyborczego wybieranych jest kilku radnych. Każdy okręg ma przypisaną listę mandatów. To właśnie metodą D’Hondta obliczamy ile mandatów otrzyma konkretny komitet wyborczy. W podziale mandatów udział biorą tylko te komitety, które przekroczyły próg wyborczy – 5%.

Ordynacja proporcjonalna stosowana w wyborach samorządowych w Polsce jest specyficzna. W wyborach samorządowych jest to skomplikowane, ponieważ są one wieloszczeblowe. W ordynacji proporcjonalnej ważny jest próg wyborczy. Komitety muszą przekroczyć 5%, aby brać udział w podziale mandatów – mówi dr Tomasz Słupik, politolog z Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach.

Na czym polega ta metoda?

W metodzie D’Hondta brani pod uwagę są tylko kandydaci z komitetów wyborczych, które przekroczyły 5%. W tej metodzie ważne jest to, że w podziale mandatów udział biorą kandydaci z najwyższą liczbą głosów, a nie według kolejności z listy wyborczej.

Głosy padają na poszczególne komitety i kandydatów. Metoda D’Hondta polega na tym, że wszystkie komitety, które przekroczą próg biorą udział w podziale mandatów, następnie kandydatów układamy zgodnie z liczbą głosów i zarazem układa się to w ten sposób, że z każdej listy kandydaci, którzy dostaną największą liczbę głosów biorą udział w podziale mandatów – wyjaśnia politolog.

Na metodzie D’Hondta opiera się ordynacja proporcjonalna, która ma zastosowanie podczas wyborów do rady gmin, powiatów, czy sejmików.

Ordynacja proporcjonalna, która opiera się na metodzie D’Hondta, polega na tym, że ma ona być reprezentacyjna. Na przykład większościowa ordynacja, stosowana w wyborach prezydenckich, polega na tym, że wygrywa kandydat, który przekroczy 50% głosów. W tym systemie wybory są proste i jasne. Ordynacja proporcjonalna jest bardziej skomplikowana, ale jest bardziej reprezentacyjna. To znaczy, że więcej tych podmiotów jest w konkretnym organie reprezentowanych. Ordynacja proporcjonalna jest odzwierciedleniem preferencji społeczeństwa – dodaje politolog.

Przykład działania metody D’Hondta.:

W okręgu wybieramy 10 radnych z czterech zgłoszonych komitetów. Liczba głosów otrzymana przez każdy komitet jest dzielona przez kolejne liczby naturalne. Wyniki są zapisywane. Najwyższe 10 wyników dzielenia liczby głosów poszczególnych komitetów oznacza podział mandatów pomiędzy te komitety, które znalazły się w tej dziesiątce.

Komitet A otrzymał 3000 głosów, komitet B 2100 głosów, komitet C 900 głosów, a komitet D 500 głosów. Po dzieleniu tych wyników przez kolejne liczby naturalne wyjdą nam następujące wyniki: Komitet A: 3000, 1500, 1000, 750, 600, 500…, Komitet B: 2100, 1050, 700, 525, 425…, Komitet C: 900, 450, 300, 225, 180…, Komitet D: 500, 250, 166, 125….

Dziesięć najwyższych wyników spośród wszystkich komitetów daje mandaty w danym okręgu. Na tym przykładzie Komitet A otrzyma 5 mandatów, Komitet B 4 mandaty, a komitet C 1 mandat. Komitet D nie otrzyma żadnego mandatu.

Następnie mandat radnego otrzymują kandydaci z poszczególnych komitetów z największą liczbą głosów.