Dzisiaj pojawił się ponad 250-stronicowy raport Państwowej Komisji ds. Pedofilii. To pierwszy tak obszerny dokument w Polsce poruszający problemy dzieci. Co z niego wynika? Ponad 35% sprawców pedofilii to członkowie rodziny skrzywdzonego dziecka. W blisko 30% spraw, podejrzanym była osoba duchowna.
Pełna treść dokumentu brzmi: „PIERWSZY RAPORT PAŃSTWOWEJ KOMISJI do spraw wyjaśniania przypadków czynności skierowanych przeciwko wolności seksualnej i obyczajności wobec małoletniego poniżej lat 15”.
I faktycznie, to pierwszy tak obszerny raport komisji po roku jej aktywności. Całość składa się dokładnie z 254 stron podzielonych na 8 części. Czego się z niego dowiedzieliśmy?
Jak czytamy na wstępie, wyobrażenie o tzw. typowym sprawcy przestępstw seksualnych przeciwko małoletnim jest bardzo odległe od rzeczywistego obrazu.
- Często wyobrażamy sobie tzw. typowego pedofila jako starszego mężczyznę, który przesiaduje w okolicach placów zabaw, wykonuje z ukrycia zdjęcia dzieci, a same ofiary porywa i w dalszej kolejności wykorzystuje seksualnie przy pierwszych oznakach nieuwagi rodziców. Przykładem są głośne, zapadające w pamięć przypadki wykorzystywania seksualnego dzieci oraz dopuszczania się innych przestępstw, np. Mariusza Trynkiewicza i Josepha Fritzla – dowiadujemy się z raportu.
Badania nad charakterystyką psychologiczną sprawców przestępstw przeciwko wolności seksualnej są prowadzone już od dłuższego czasu. O ile badaczom udało się ustalić cechy psychologiczne, które rzeczywiście współwystępują częściej w tej grupie osób (zostaną one omówione w dalszej części rozdziału), to wyobrażenie o jednym typie sprawcy jest błędne. Grupa ta jest na tyle różnorodna i charakteryzuje się odmiennymi profilami psychologicznymi, że trudno w tym wypadku wskazać jedną drogę, która prowadzi do stania się sprawcą tak poważnych czynów.
- Nie każdy sprawca przestępstwa seksualnego, w którym ofiarami są dzieci, jest automatycznie osobą z zaburzeniem pedofilnym w rozumieniu klinicznym – czytamy.
Autorzy raportu wskazują, że jedną z przyczyn wykorzystywania seksualnego dziecka jest to, że dana osoba nie ma możliwości lub umiejętności nawiązywania i utrzymywania bliskich relacji społecznych z innymi ludźmi.
- Do podjęcia stosunku seksualnego z dorosłą kobietą lub mężczyzną (z wyjątkiem płatnej prostytucji) wymagane jest zwykle nawiązanie relacji romantycznej. Zazwyczaj w pierwszej kolejności przez dłuższy czas kogoś poznajemy, spotykamy się, rozmawiamy na coraz to bardziej złożone tematy, a dopiero później podejmujemy z taką osobą kontakt seksualny. Ten tylko pozornie prosty proces społeczny może zostać zaburzony na wielu różnych etapach. W konsekwencji może się zdarzyć, że dana osoba może nie być w stanie nawiązać relacji romantycznej oraz seksualnej z dorosłym partnerem, zatem w celu wyładowania pobudzenia seksualnego jej ofiarą stanie się często osoba słabsza fizycznie i nieświadoma wielu aspektów społecznych – dziecko – dowiadujemy się.
Dlaczego dochodzi do wykorzystania? Na to składa się wiele czynników, m.in.:
- nieśmiałość;
- obniżona zdolność intelektualna;
- upojenie alkoholowe;
- zaburzenia psychiczne;
Autorzy podkreślają, że zdecydowana większość polskich sprawców przestępstw przeciwko wolności seksualnej dzieci nie popełniła tego przestępstwa w wyniku występowania zaburzenia pedofilnego.
- Blisko 10% sprawców przestępczości seksualnej wobec dzieci stanowią osoby z wyższym wykształceniem. Podobny odsetek sprawców analizowanych spraw karnych cechował się inteligencją wyższą niż przeciętna. Ten typ sprawców omawianej przestępczości charakteryzuje się szczegółowym planowaniem aktywności seksualnej z dziećmi w ten sposób, żeby z jednej strony realizować swoje zaburzone preferencje seksualne, a z drugiej – zmniejszyć szansę na wykrycie sprawy.
W badaniach aktowych przeanalizowanych zostało 345 przypadków z 245 postępowań sądowych. Różnica między liczbą postępowań a liczbą przypadków wynika z tego, że w niektórych sprawach występował więcej niż jeden pokrzywdzony lub więcej niż jeden sprawca. Analiza akt poszczególnych spraw nie zawsze dawała możliwość ustalenia, czy dana zmienna występuje, ze względu na brak danych w dokumentach sądowych.
W zdecydowanej większości zło dotyka dziewczynki (93%) niż chłopców (7%)
Najczęściej w chwili popełniania przez sprawcę przestępstwa, dziecko było w wieku 13-15 lat (49% przypadków). Niewiele mniej, bo 41% pokrzywdzonych miało 7-12 lat, 8% - 4-6 lat i 1% - 0-3 rok życia.
Do przestępstw najczęściej dochodziło w miastach do 50 tys. mieszkańców i na wsiach.
W 263 przypadkach istniała możliwość ustalenia faktu, czy dziecko posiadało niepełnosprawność intelektualną. W 244 przypadkach dzieci funkcjonowały w ramach szeroko pojętej normy, jedynie u 19 dzieci występowała niepełnosprawność intelektualna.
W 242 przypadkach możliwe było ustalenie miejsca pobytu dziecka w analizowanych sprawach 184 dzieci przebywało w rodzinach biologicznych. 45 dzieci przebywało w rodzinach zastępczych spokrewnionych i niespokrewnionych oraz pogotowiach rodzinnych i rodzinnym domu dziecka. 9 dzieci przebywało w młodzieżowych ośrodkach socjoterapeutycznych i wychowawczych oraz na oddziałach psychiatrycznych, a 4 w internatach, bursach i specjalnych ośrodkach szkolno-wychowawczych.
W 217 przypadkach było możliwe ustalenie statusu rodziny pokrzywdzonego w chwili popełnienia czynu zabronionego. Pokrzywdzone dzieci w 125 przypadkach wychowywały się w domach, w których rodzice pozostawali we wspólnym pożyciu, a w pozostałych 92 przypadkach rodzice dziecka nie mieszkali razem.
W 209 przypadkach możliwa była ocena sytuacji finansowej rodziny dziecka pokrzywdzonego, z czego w 150 (44%) sytuację socjoekonomiczną można ocenić jako przeciętną. Trudna i bardzo trudna sytuacja finansowa występowała łącznie w 55 domach, co stanowi 16% próby, w której możliwe było ustalenie badanej zmiennej.
Dziecko samo ujawniło informacje o czynie w 121 przypadkach. Jeśli dziecko nie zdecydowało się ujawnić informacji samo, to najczęściej objawy molestowania zauważał rodzic. Relatywnie najrzadziej fakt wykorzystania seksualnego ujawniał rówieśnik, znajomy, pracownik socjalny czy opiekun prawny.
Pomimo braków danych ze względu na występowanie spraw internetowych – w 218 przypadkach udało się ustalić, czy pokrzywdzony na etapie postępowania przygotowawczego był objęty opieką psychologiczną. W 170 przypadkach dziecko nie miało opieki psychologa.
Autorzy raportu w oparciu o opinie specjalistów przedstawili analizę. Wynika z niej, że:
- u dzieci, którym prezentowano treści pornograficzne występowała depresja;
- pokazywanie narządów płciowych dzieciom, eksponowanie im czynności seksualnych współwystępuje u nich z koszmarami nocnymi;
- dotykanie mające charakter seksualny z wyłączeniem intymnych części ciała koreluje u dzieci z lękiem, poczuciem winy oraz depresją;
- dzieci, które sprawca całował głęboko w usta, istotnie częściej odczuwały lęk, poczucie winy oraz cierpiały z powodu depresji, ponadto ujawniały się u nich zachowania agresywne;
- pokrzywdzeni, którym dotykano intymnych części ciała (piersi, genitalia, pośladki), odczuwali lęk, poczucie winy, depresję, występowały u nich zachowania agresywne, autoagresywne, w tym próby samobójcze oraz koszmary nocne;
- dotykanie intymnych części ciała dziecka skutkuje bardzo dużą liczbą szkód psychicznych;
- dzieci, które były masturbowane przez sprawcę, odczuwają wysoki lęk, poczucie winy oraz depresję; pokrzywdzeni ci częściej prezentowali zachowania autoagresywne;
- dzieci, z którymi sprawca odbywał stosunki udowe i oralne, doświadczały lęku, poczucia winy, depresji, podejmowały próby samobójcze, zachowania autoagresywne, występowały u nich koszmary nocne oraz częściej sięgały po środki psychoaktywne;
- lęk i poczucie winy współwystępowały u dzieci, którym wprowadzano palce lub przedmioty do odbytu lub pochwy;
- odbywanie stosunku analnego z dzieckiem istotnie koreluje z występowaniem u niego lęku, depresji, poczucia winy, zachowań autoagresywnych oraz koszmarów nocnych.
W zdecydowanej większości przypadków sprawcy to mężczyźni, jedynie niewielki udział w analizowanych sprawach miały kobiety.
Przeciętnie sprawca w chwili popełnienia przestępstwa miał 34 lata. Okres wczesnej dorosłości jest czasem, w którym najczęściej sprawca dopuścił się wykorzystywania seksualnego dziecka.
Prowadzone analizy dotyczyły także wieku sprawców. 25 osób, które popełniły przestępstwo na tle seksualnym wobec małoletniego, to niepełnoletni w momencie popełnienia czynu (byli sądzeni jako osoby pełnoletnie).
Najwięcej spośród objętych badaniami sprawców, bo 95, zamieszkiwało w małych miejscowościach (do 50 tys. mieszkańców). Dużą grupę stanowili także sprawcy mieszkający na wsi.
Przeprowadzona w ramach badań aktowych analiza danych pozwoliła ustalić, że znaczna liczba sprawców to osoby niebędące w związkach formalnych. Dużą grupą osób dopuszczających się wykorzystywania seksualnego dzieci byli także żonaci/mężatki – 65 sprawców. Siedmiu było po rozwodzie, a tylko jeden sprawca pozostawał w separacji.
Niemal połowa wszystkich sprawców miała własne dzieci.
Większość sprawców ukończyła obowiązkową edukację lub miała wykształcenie zasadnicze zawodowe. Relatywnie niewielki procent sprawców legitymuje się wykształceniem wyższym.
W momencie popełnienia czynu znacząca większość sprawców była aktywna zawodowo, z czego 101 wykonywało prace fizyczne. 55 utrzymywało się z prac dorywczych. Najmniej liczną grupę w przeprowadzonych badaniach stanowili pracownicy umysłowi.
Wśród sprawców dwóch było księżmi, a dwie osoby związane były z obszarami sportu. Większość skazanych za przestępstwo wykorzystania seksualnego sprawców nie pełniła żadnej z przedstawionej na wykresie funkcji społecznej związanej z obszarem oświaty i wychowania.
Sytuacja finansowa 14 sprawców była bardzo dobra. Trudną i bardzo trudną sytuację materialną odnotowano w przypadku 97 sprawców. W większości jednak sytuacja materialna sprawców była przeciętna.
Niemal połowa wszystkich objętych badaniami sprawców mieszkała we własnym domu rodzinnym/ z rodziną pochodzenia. Jedynie pięć osób przyznawało się do swojej bezdomności w chwili popełnienia czynu.
Większość – 188 sprawców – nawiązała w przeszłości relacje intymne z dojrzałą płciowo osobą. Jedynie 26 spośród wszystkich badanych osób nigdy nie miało kontaktów seksualnych z dojrzałym płciowo partnerem. Należy dodać, że także w okresie popełniania czynu ponad połowa sprawców (51%) pozostawała w kontaktach seksualnych z dojrzałą płciowo osobą.
W stosunku do 29 sprawców stwierdzono zaburzenie seksualne pod postacią pedofilii. Jednak zdecydowana większość to osoby, które – nie posiadając tego zaburzenia – wykorzystały dziecko, traktując je jako zastępstwo dojrzałego partnera. Aż w 89 przypadkach analiza akt spraw nie pozwoliła ustalić, czy u sprawcy występowały zaburzenia pod postacią pedofilii, co może mieć związek z brakiem opinii biegłych seksuologów, kompetentnych do orzekania o występowaniu tego typu zaburzenia.
Sprawców z niepełnosprawnością intelektualną i stopniem inteligencji poniżej przeciętnej było w sumie 45. Zdecydowana większość jednak charakteryzuje się inteligencją w granicach normy (N = 189). W 30% przypadków, ze względu na braki danych, nie można było ustalić funkcjonowania intelektualnego sprawcy.
Jak dalej czytamy w raporcie, spośród tych sprawców, u których stwierdzono uzależnienie u 73% występowała choroba alkoholowa, a u 14% uzależnienie od narkotyków. W sumie 205 sprawców przed popełnieniem przestępstwa dopuściło się nieakceptowanych społecznie zachowań. 8% objętych badaniami wchodziło w konflikty, 7% dokonało kradzieży lub włamania, natomiast 6% podejmowało próby samobójcze i akty autoagresji. 6% wszystkich badanych sprawców wagarowało przed 13 rokiem życia.
28% sprawców nie przyjmowało odpowiedzialności za swoje działanie, a 16% przyjmowało ją jedynie częściowo. 26% sprawców przyjęło pełną odpowiedzialność za wykorzystywanie seksualne dziecka. Braki danych ujawnione w 74 przypadkach spraw karnych nie pozwoliły ustalić, czy sprawca wziął odpowiedzialność za swoje działanie.
W 35,36% wszystkich badanych spraw miejscem popełnienia czynu był internet. W przypadku kontaktów bezpośrednich najczęściej wykorzystanie seksualne odbywało się w miejscu zamieszkania sprawcy
Autorzy dokumentu wskazują, że w analizowanych sprawach jedynie w 32 przypadkach sądy zawyrokowały o zadośćuczynienie, a w 24 o nawiązkę. Nie odnotowano przypadków zasądzenia odszkodowania w analizowanych sprawach. W 83% przypadków sąd nie zawyrokował o żadnym środku kompensacyjnym.
- Jedynie w przypadku 20 dzieci zasądzono zadośćuczynienie, co stanowi około 8% wszystkich przypadków. Wysokość zadośćuczynienia pozostawała w przedziale od 200 zł (2 dzieci) do 80 000 zł (1 dziecko). Natomiast dla nawiązek przedział ten wynosił od 500 zł (15 dzieci) do 20 000 zł (2 dzieci) – czytamy.
Najczęstszy przedział wysokości grzywien to 1000 –5000 zł. Najniższa grzywna została przyznana w sprawie związanej z przymuszeniem małoletniej poniżej 15 roku życia do poddania się innej czynności seksualnej polegającej na dotykaniu w autobusie okolic jej krocza przez sprawcę posiadającego ograniczoną w znacznym stopniu zdolność pokierowania swoim postępowaniem. Najwyższe natomiast za namawianie przez komunikator internetowy dziecka w wieku 12 lat do spotkania i obcowania płciowego
- Najczęściej orzekanym środkiem karnym wobec sprawców był zakaz kontaktowania się z określonymi osobami, co stanowi 42% spośród wszystkich orzeczonych środków karnych. Ani razu nie orzeczono pozbawienia praw publicznych. Zakaz wykonywania określonego zawodu i zajmowania danego stanowiska orzeczono w sumie w 11% wyroków analizowanych sprawach karnych. Należy zauważyć, że wśród orzeczonych obowiązków poddanie się terapii uzależnień występowało jedynie w 12 sprawach (3,5%). W żadnej z badanych spraw ani razu nie orzeczono wobec sprawcy obowiązku opuszczenia lokalu zajmowanego wspólnie z pokrzywdzonym – dowiadujemy się.
Z raportu wynika, że sądy dosyć łagodnie obchodziły się ze sprawcami:
- Kara bezwzględnego pozbawienia wolności za zgwałcenie dziecka poniżej 15 roku życia orzekana przez sąd (art. 197 § 3 pkt 2 k.k.) wahała się od 3 do 10 lat, choć zakres ustawowy wynosi 3–12 lat;
- Kara bezwzględnego pozbawienia wolności za obcowanie płciowe z dzieckiem poniżej 15 roku życia orzekana przez sąd wahała się od 2 lat do 10 lat, tj. w żadnym przypadku nie były orzekane kary pomiędzy 10 a 12 lat;
- Kara bezwzględnego pozbawienia wolności za prezentowanie, udostępnianie, rozpowszechnianie treści pornograficznych dziecku poniżej 15 roku życia orzekana przez sąd wahała się od 4 miesięcy do 1 roku i była daleka od górnej granicy przewidzianej ustawowo;
- Kara bezwzględnego pozbawienia wolności za przechowywanie, posiadanie lub uzyskanie dostępu do treści pornograficznych z udziałem dziecka poniżej 15 roku życia orzekana przez sąd wahała się od 3 miesięcy do 2 lat. Nie orzekano kar między 2 a 5 lat;
- Kara bezwzględnego pozbawienia wolności za produkowanie, utrwalanie lub sprowadzanie treści pornograficznych z udziałem dziecka poniżej 15 roku życia orzekana przez sąd wahała się od 2 do 3 lat, podczas gdy przewidziane przez ustawodawcę granice sięgają 12 lat;
- Kara bezwzględnego pozbawiania wolności za publiczne prezentowanie treści pornograficznych najczęściej wynosiła 3 miesiące. Podczas gdy ustawodawca dał możliwość orzekania kary do 2 lat.
Państwowa Komisja ds. Pedofilii pogrupowała też dane przyjmując kryterium osoby zgłaszającej.
W okresie objętym raportem zgłoszono następującą liczbę spraw:
- osoba obca – 116 spraw,
- rodzic małoletniego poszkodowanego – 77 spraw,
- poszkodowany – 39 spraw,
- osoba spokrewniona z osobą poszkodowaną – 13 spraw,
- osoba duchowna – 8 spraw,
- brak danych o osobie zgłaszającego – 43.
Wśród osób poszkodowanych przeważały osoby małoletnie płci żeńskiej – 188 osób. Zdarzało się, że w sprawie występowało np. 3 pokrzywdzonych. Liczba spraw nie zawsze odpowiadała liczbie poszkodowanych. Jako poszkodowanych płci męskiej wskazano 173 osoby. W pozostałych przypadkach brak było informacji o płci ofiary.
W zdecydowanej większości zgłoszeń (99% spraw) osoby poszkodowane w chwili czynu zabronionego nie miały ukończonych 15 lat. W pozostałym procencie spraw wiek poszkodowanych małoletnich w chwili przestępstwa mieścił się w przedziale od 15 do 18 lat.
W chwili popełnienia czynu zabronionego najmłodsza z osób poszkodowanych miała zaledwie rok, a najstarsza 16 lat. W 22 przypadkach poszkodowani to osoby w wieku do 3 lat. W 71 zgłoszonych do Państwowej Komisji sprawach poszkodowani to osoby w wieku od 3 do 10 lat.
Pozostali poszkodowani to osoby w wieku poniżej 15 lat (brak danych o wieku poszkodowanego w chwili czynu).
W zdecydowanej większości zgłoszeń jako potencjalnych sprawców przestępstw przeciwko wolności seksualnej i obyczajności na szkodę małoletnich poniżej lat 15 wskazywano mężczyzn – 275 osób, co stanowi blisko 96% wszystkich zgłoszeń. W gronie potencjalnych sprawców znalazło się 17 kobiet.
W wielu zgłoszonych sprawach jako domniemanego sprawcę wskazywano rodzica (68 spraw) lub inną osobę spokrewnioną z poszkodowanym (36 spraw). To oznacza, że ponad 35% przypadków dotyczyła członków rodziny. Osoby obce dla poszkodowanych były podawane jako potencjalni sprawcy w 193 przypadkach.
Wśród zgłoszeń dotyczących niespokrewnionych sprawców najwięcej spraw dotyczyło osób duchownych (100 spraw). W blisko 1/3 spraw (a więc 30%), którymi zajmuje się Państwowa Komisja, osobą wskazaną jako sprawca wykorzystywania seksualnego dziecka jest osoba duchowna.
Jako sprawcy wykorzystania seksualnego małoletniego do lat 15 są wskazywane inne osoby, niespokrewnione z dzieckiem, ale dla niego znajome. W wielu sprawach wskazywanym potencjalnym sprawcą jest ktoś wywodzący się z bliskiego otoczenia poszkodowanego małoletniego, na przykład – sąsiad, przyjaciel domu, wychowawca z placówki opiekuńczo-wychowawczej czy internatu, trener w klubie sportowym, nauczyciel, pracownik domu pomocy społecznej czy też partner matki.
Komisja przedstawiła też szereg nieprawidłowości, jak:
- Brak właściwej reakcji na przypadki wykorzystywania seksualnego dzieci
- Trudności w diagnozowaniu przejawów przemocy seksualnej
- Przedwczesne decyzje o odmowie wszczęcia śledztwa lub jego umorzeniu
- Przewlekłość postępowań karnych
- Nienależytą ochrona praw dzieci jako pokrzywdzonych w postępowaniu karnym
- Nieprawidłową reprezentacja małoletniego pokrzywdzonego w postępowaniu karnym
Rekomenduje m.in. reformę systemowych, proceduralnych i działań profilaktycznych. Należałoby też zmienić prawo karne, a także znowelizować ustawę o państwowej komisji.
Wg autorów, sprawy karne dotyczące pedofilii powinny być priorytetowe, a dziecko powinno mieć swojego adwokata. Z kolei prokurator w każdej takiej sytuacji powinien ustanawiać kuratora procesowego dla pokrzywdzonego dziecka.
Komisja stoi na tym, by sprawcy byli poddawani obligatoryjnemu opiniowaniu seksuologicznemu i psychiatrycznemu. Wnioskują, by byli poddawani terapii uzależnień. Przypadłaby się też dla pokrzywdzonych szybka ścieżka interwencyjna w postaci opieki psychologicznej.
Cały dokument możecie przeczytaj »TUTAJ«
Materiał oryginalny: https://www.rybnik.com.pl/wiadomosci,jest-pierwszy-raport-panstwowej-komisji-ds-pedofilii-poraza,wia5-3266-49207.html
Zamieszczone komentarze są prywatnymi opiniami Użytkowników portalu. Redakcja portalu tuWodzislaw.pl nie ponosi odpowiedzialności za ich treść.
[AKTUALIZACJA] "Czołówka" na Rybnickiej. Ogromne utrudnienia, droga jest zablokowana
10854Zaniedbany pies przez urzędniczkę z Wodzisławia. Chodzi o miasto w woj. świętokrzyskim
8891I znów sprawiliście im radość! Seniorzy z DPS w Gorzycach dostali paczki od Św. Mikołaja [FOTO]
6206Co z ozdobami świątecznymi w Radlinie? Mamy odpowiedź Urzędu Miasta
5333Podatki w Wodzisławiu Śląskim w górę. W 2025 roku zapłacimy więcej
3984Zaniedbany pies przez urzędniczkę z Wodzisławia. Chodzi o miasto w woj. świętokrzyskim
+24 / -3Atak nożownika w Radlinie. Policjanci musieli oddać strzały!
+13 / -0Pościg ulicami Rybnika. Policja zatrzymała wodzisławianina
+12 / -018-latek pędził 111km/h w zabudowanym. Stracił prawko na 3 miesiące!
+9 / -2Ukradł telefon o wartości 4,5 tys. złotych. Policjanci szubko ustalili sprawcę
+6 / -0Leżał pod drzewem i smacznie sobie spał. Nie potrzebował pomocy, ale trafił do więzienia!
0W czwartek Starostwo Powiatowe czynne krócej
0Zabawił się z policjantami w chowanego. Groził, że coś sobie zrobi
0Czołowe zdarzenie w Radlinie. Kierujący zasłabł za kierownicą
0Wyłączenia prądu w powiecie. W tym tygodniu nie jest ich dużo
0Byłeś świadkiem wypadku? W Twojej okolicy dzieje sie coś ciekawego? Chcesz opublikować recenzję z imprezy kulturalnej? Wciel się w rolę reportera tuWodzislaw.pl i napisz nam o tym!
Wyślij alert