Otwarcie zbiornika Racibórz Dolny - cud, że powstał

Zbiornik Racibórz Dolny gościł kilka dni temu na naszych stronach za sprawą gwałtownych ulew i wezbrań wody w Odrze. Dowiedzieliśmy się, że zbiornik jest gotów w każdej chwili pokazać, co potrafi.

Dotrzymane zobowiązanie społeczne

Jak dotąd nie było takiej potrzeby. Na szczęście. Dziś ponownie poświęcamy inwestycji sporo miejsca. Odbyła się bowiem ceremonia odbioru zbiornika. Wzięli w niej udział Marek Gróbarczyk, minister gospodarki morskiej i żeglugi śródlądowej, Michał Woś, minister środowiska, Przemysław Daca, prezes Wód Polskich oraz przedstawiciele rządu RP, władz samorządowych, Banku Światowego i innych organizacji i firm zaangażowanych w budowę obiektu.

- Formalnie ta inwestycja jest zakończona. Nie trzeba wyjaśniać, ile znaczy dla mieszkańców województwa śląskiego, opolskiego i dolnośląskiego, których dotknęła powódź z 1997 i 2010 roku – podkreślił w swoim wystąpieniu Minister Marek Gróbarczyk.

Minister wyjaśnił również, że droga do sfinalizowania budowy zbiornika nie była łatwa, niemniej zobowiązanie społeczne, związane ze zwiększeniem bezpieczeństwa powodziowego blisko 2,5 mln mieszkańców, zostało dotrzymane.

Przemysław Daca, prezes Państwowego Gospodarstwa Wodnego Wody Polskie podczas ceremonii otwarcia zbiornika Racibórz Dolny powiedział, że jest on teraz największą budowlą hydrotechniczną w kraju. Podkreślił, iż Wody Polskie zakończyły budowę tego obiektu, ale obecnie realizują wiele innych ważnych inwestycji przeciwpowodziowych na terenie kraju.

Twarz sprawiedliwego

Z kolei Czesław Burek, wójt Gminy Lubomia podkreślił dobrą współpracę samorządowców i rządu w sprawie przesiedlenia mieszkańców wsi Nieboczowy, na której terenie powstał polder.

– Trzeba pamiętać, że zbiornik ochronił też 700, osób, które wcześniej tu były osiedlone. Można powiedzieć, że ocalił małą ojczyznę. Nam się przesiedlenia kojarzą z krzywdą i traumą, ale tutaj, dzięki współpracy samorządu oraz administracji państwowej, gmina Lubomia stała się beneficjentem inwestycji.

Państwo pokazało tu twarz sprawiedliwego i to jest może ewenement na skalę ogólnopolską, że ludzie zazdroszczą Nieboczowom przesiedlenia – podkreślił w swoim wystąpieniu wójt gminy.

Stał się cud, ale początki były szorstkie

Zebrani podziękowali również wykonawcy prac – firmie Budimex, która zrealizowała prace budowlane przejmując plac budowy 30 listopada 2017 roku po firmie Dragados z Hiszpanii.

- Pamiętam ten dzień. W strugach deszczu, zaraz po podpisaniu umowy objechałem teren budowy i widząc w jakich warunkach przyjdzie nam pracować pomyślałem, że tylko cud może sprawić, że uda nam się to zrealizować w odpowiedniej jakości i czasie i na końcu ten cud się stał, ale nie stał się sam. Początki były trudne, współpraca była szorstka, ale później szereg spotkań, rozwiązywania tematów doprowadził nas do tego szczęśliwego dnia. Współpraca z Wodami Polskimi była dobra, ale przede wszystkim szacunek należy się naszym pracownikom, dostawcom i współpracownikom. Nigdy się nie poddali, nawet jak nam w 2019 roku na dwa miesiące zalało budowę - mówił Dariusz Blocher, prezes Budimexu.

Zbiornik Racibórz Dolny jest obecnie największym obiektem hydrotechnicznym w Polsce. Jego zadaniem jest zapewnienie ochrony przeciwpowodziowej dla 2,5 mln mieszkańców w aż trzech województwach: śląskim, opolskim i dolnośląskim. Zbiornik ma pojemność 185 mln m3 i  jest w stanie zredukować falę powodziową o skali porównywalnej do katastrofalnej fali z 1997 roku. Inwestycja została zrealizowana z funduszy Banku Światowego, środków unijnych, funduszy Banku Rozwoju Rady Europy, Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej oraz z budżetu państwa.

Zbiornik przeciwpowodziowy Racibórz Dolny - liczby i dane

Koszt inwestycji: ok. 2 mld złotych
Źródła finansowania: Bank Światowy, Bank Rozwoju Rady Europy, Unia Europejska, Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, środki z budżetu państwa
Wykonawcy: konsorcjum firm Budimex S.A. (lider) i Ferrovial Agroman S.A.
Pojemność obiektu: 185 mln m 3
Powierzchnia polderu: ponad 26 km 2
Długość zapór wokół zbiornika: 22 km
Obszar ochrony przeciwpowodziowej: 600 km 2
Cel: ochrona przed powodzią 2,5 mln mieszkańców trzech województw: śląskiego, opolskiego i dolnośląskiego.
Działanie: polder umożliwia spłaszczenie fali powodziowej oraz opóźnia moment dojścia fali odrzańskiej do ujścia Nysy Kłodzkiej, zmniejszając tym samym prawdopodobieństwo nałożenia się dwóch kulminacji fal (co miało miejsce podczas Powodzi Tysiąclecia w 1997 roku).